Ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες. Ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς. Μία από τις ωραιότερες ταινίες... Ο Ταξιτζής είναι από τις ταινίες που όσες φορές και να τις δεις δεν κουράζεσαι και κυρίως δεν βαριέσαι.
Ο Travis είναι πρώην πεζοναύτης του Βιετνάμ. Θα πιάσει δουλειά ως ταξιτζής γιατί υποφέρει από...αϋπνίες. Θα δουλέψει στους πιο κακόφημους δρόμους και θα δουλέψει νύχτα. Θα δουν πολλά τα μάτια του αλλά θα μείνει ανεπηρέαστος και αποστασιοποιημένος. Ή μήπως όχι; Θα προσπαθήσει να μείνει αμέτοχος αλλά η πίεση συσσωρεύεται. Το κεφάλι του θα σπάσει. Πρέπει να κάνει κάτι. Να κάνει κάτι για να ξαναβρεί τον ύπνο του.
Ένας από τους πιο καλογραμμένους χαρακτήρες του κινηματογράφου. Η κορύφωση έρχεται τόσο φυσικά. Ο Travis βυθίζεται όλο και περισσότερο στον κόσμο που έχει ο ίδιος κατασκευάσει στο μυαλό του. Ένας κόσμος παράλληλος με τον πραγματικό με μια όμως μεγάλη διαφορά...εκεί ο Travis είναι Τιμωρός. Σχεδόν θεός που με τα όπλα του θα καθαρίσει την πόλη. Θα είναι εκείνος που θα τραβήξει το καζανάκι εφόσον η πολιτεία δεν έχει τη διάθεση.
Και ο στόχος του είναι μεγάλος. Θα στοχεύσει κατευθείαν στην κυβέρνηση... Και όταν δεν τα καταφέρει θα στρέψει το βλέμμα του σε έναν άλλο νταβατζή. Πιο κοντινό σε αυτόν. Και θα γίνει ήρωας! Το τελευταίο τέταρτο είναι τόσο ειρωνικό... Μεγαλοφυές. Μπορώ να το βλέπω ξανά και ξανά.
Η Νέα Υόρκη αποτυπώνεται τόσο απειλητική. Μια υπέροχη πόλη που κατά καιρούς ο κινηματογράφος έχει λατρέψει εδώ είναι έτοιμη να σε κατασπαράξει. Τρομακτική και επιβλητική σε κάθε γωνιά της. Είναι μια μεγάλη πόλη. Και όπως κάθε μεγάλη πόλη φιλοξενεί όλων των ειδών τους ανθρώπους... Και δεν θα χρειαστεί καν σκοτεινιές γωνιές για να τους κρύψει. Είναι παντόυ, περπατούν στο δρόμο, θα μπουν στο ταξί του Travis.
Ο Scorsese είναι ένας πανέξυπνος σκηνοθέτης. Η κλιμακωτή αλλαγή του Travis αποτυπώνεται τόσο έντονα και ωραία. Το μοντάζ είναι το ιδανικό και η μουσική τόσο ταιριαστή. Ειδικά κάθε φορά που εμφανίζεται η αγαπημένη Cybill Shepherd. Τη μουσική αυτή την έχω ταυτίσει με το πρόσωπο της. Είναι η μουσική που της ταιριάζει. Παρόμοιοι είναι και οι ήχοι στη σειρά Moonlighting... Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικοί.
Το cast είναι υπέροχο. Η Jodie Foster φοβερή(δεν μπορείς να μην την θαυμάσεις κυρίως αν αναλογιστείς την ηλικία της), ο Harvey Keitel εξαιρετικός(και με μακρύ μαλλί) και πάνω από όλους αυτούς ο Robert De Niro. Στην καλύτερή του ερμηνεία για μένα. Πολύ πριν αποκτήσει το μόνιμα ενοχλημένο ύφος(που με κουράζει πολλές φορές), έχει γίνει ένα με τον Travis. Ουσιαστικά έχει γίνει ο Travis.
Τέλος δεν θα μπορούσα να μην αναφέρω την παρουσία(ok 3 λεπτά έπαιξε) του Joe Spinell. Ο φοβερός Maniac τέσσερα χρόνια νωρίτερα, με πολλά κιλά λιγότερα είναι αυτός που προσφέρει δουλειά στο De Niro. Πολύ ευχάριστη έκπληξη για μένα που δεν το είχα προσέξει νωρίτερα.
15 σχόλια:
Κουρφαία στιγμή του παγκόσμιου κινηματογράφου. Ο Scorsese κάνει άπειρες μικρές και υπαινικτικές επιλογές στο ντεκουπάζ του που δίνουν την επιθυμητή γι'αυτόν ατμόσφαιρα στην ταινία. Ακόμα κι έτσι, οι άγαρμποι θεατές - και δυστυχώς στη λαϊκότερη των τεχνών, το σινεμά, αυτοί είναι πολλοί - θα δυσκολευτούν να "πιάσουν" την ειρωνεία και θα μιλήσουν για αποθέωση της αυτοδικίας και φασιστικές νοοτροπίες. Ας ξανακοιτάξουν το τελευταίο βλέμμα του Travis στο καθρέφτη του ταξί και ίσως καταλάβουν...
Αλλά για μένα, ο κορυφαίος De Niro είναι ο Jake LaMotta του Raging Bull.
Είχα χρόνια να το δω και πρόσφατα αγόρασα το DVD. Αυτή η ταινία είναι εμπειρία...
Το Raging Bull ακόμη δεν το έχω δει. Το ξέρω ντροπή μου αλλά όλο το ξεχνάω.
Τρομερή η απόδωση του Travis. Ένας ήρωας κλιμακούμενος και καλοραμμένος όσο ελάχιστοι... Απ' την σκέψη, τη τυφερότηα, τη διάβρωση της περιθωριοποίησης και του εγωισμού, σε μια ολοκληρωτικά αποπροσανατολισμένη
τροχιά. Για το τελευταίο 15λεπτό, συγχωρέστε με και οι δύο να έχω κάποιες επιφυλάξεις. Έχω την αίσθηση πως η πρόθεση του Scorsese ήταν να φτιάξει ένα επιτήδειο τέλος(με εμφανής διαθέσεις), ενώ παράλληλλα να έχει άλλοθι και να εκπέμπει ταυτόσημα προς την πλευρά που τονίζετε και οι δυο σας! Εγώ κρατώ τις επιφυλάξεις μου...
Τι κάνεις Kioy φίλε μου; Έχεις επιφυλάξεις; Τι εννοείς; Για ποιο άλλοθι μιλάς; Είναι εξαιρετικά ειρωνικό το φινάλε και πιάνει και ένα θέμα που θα τον απασχολήσει σε επόμενη ταινία του (όποιος τη βρει, κερδίζει dvd).
Δεν θα προσπαθήσω να μαντέψω γιατί δεν θα το βρω. Αλλά επειδή κάνεις διαγωνισμούς σε ξένα blog τη μίζα μου πρέπει να την πάρω...
Σωστό και δίκαιο. Το dvd θα σας αποσταλεί όποτε το ζητήσετε δεσποινίς Annie...
Μου αρέσει να κερδίζω δημοκρατικά και με το σπαθί μου :)
Έχω επιφυλάξεις για τις διαθέσεις του Scorssese Αχιλλέα μου...
Ποτέ δεν ξεδιάλυνα αν το τέλος απευθύνεται σε μια ολοκληρωτική ειρωνεία πάνω στην Αμερικάνικη ταυτότητα(και όχι μόνο) ή αν ήταν απλά μια χαπι-εντικη εμπορική κίνηση του δημιουργού του.
Λέω για άλλοθι εννοώντας πως αυτή η αμφισημία(όπως τουλάχιστον την εκλαμβάνω εγώ) καλύπτει τον δημιουργό. Με την ταινία του να "ικανοποιεί" ταυτοχρόνως και αυτούς που αναφέρεις ως άγαρμους θεατές αλλά και την άλλη πλευρά του γηπέδου!
Μάλλον με παρεξήγησες. Οι "άγαρμποι" θεατές που αναφέρω δεν ικανοποιούνται με το τέλος. Το βρίσκουν ώς happy end και εκστομίζουν κατηγορίες, έτσι, περί φασιστικής νοοτροπίας της ταινίας και υπεράσπισης της αυτοδικίας. Τόσα ξέρουν, τόσα βλέπουν.
Εσύ πάντως Kioy δεν πρέπει να λες τέτοια για τον Marty γιατί θα σε καλέσω για μονομαχία έξω από το Ιντεάλ. Δηλαδή εσένα προσωπικά σου φαίνεται σαν ευτυχισμένο τέλος; Αν ναι, τότε τα ίδια ίσως λες για το τέλος του Raging Bull, του Goodfellas και του Aviator; Υπάρχει μια σαφέστατα παράλληλη τροχιά στα φινάλε αυτών των ταινιών και να τα χαρακτηρίσει κάποιος ως "χαρούμενα", μου φαίνεται μια εξαιρετικά ρηχή ανάγνωσή τους.
Δε σου επιτίθεμαι Γιωργάρα, απλώς μπήκε ο Travis μέσα μου!!
Α, και Annie, δώρο δεν έχει αν δε δεις το Raging Bull πρώτα!
Ελπίζω να μην έχεις ταξί...
Πάντως ο Scorsese δεν έχει καμία διάθεση να ωραιοποιήσει το φινάλε. Χαπιεντικό δεν θα το έλεγα σε καμία περίπτωση και σίγουρα ούτε αποθέωση της αυτοδικίας. Ίσα ίσα που η αυτοδικία είναι αυτό που ειρωνεύεται.
You said it woman!
Την αυτοδικία και τα 5 λεπτά δημοσιότητας.
Θα βρει κανείς την ταινία ή να το πάρει το ποτάμι; Το έκανα πολύ εύκολο πια.
Εδώ που φτάσαμε ας το πάρει το ποτάμι...
Μετά θα πω ότι το είχα βρει και δεν το έλεγα γιατί είμαι σεμνή και δεν θέλω να το παίζω έξυπνη!
Έξω από τον Ιντεάλ έ;
χμ... Λέω να ετοιμάζω παρέα!
Κατ' αρχάς θεωρώ ότι η ανάγνωση ενός έργου είναι κάτι προσωπικό! Δηλαδή δραπετεύει των προθέσεων του δημιουργού. Ναι προσωπικά, διαβάζω στα φινάλε του Scorssese(για το goodfellas Δεν εκφέρω άποψη) μια υπαινικτική ειρωνεία, ή καλύτερα, οπτικά τεχνάσματα που οδηγούν τον αναγνώστη στην αποκωδικοποίηση του φινάλε ως ένα ολοκληρωτικό δέσιμο-τεκμηρίωμα όσων καταιγιστικών έχουν προηγηθεί.
Ωστόσο, επειδή η συνκινηματογραφοπαρέες μου δεν ήταν αππαραίτητα πάντα τόσο "σινεφίλ". Έχω ακούσει σχόλια για λυτρωτήριο φινάλε, συναισθηματική ολοκλήρωση, επιβολλή του "θεϊκού" νόμου κλπ. Και μάλιστα σε εκστασιασμένες μορφές των εκφραζόμενων. Κάτι που μου επιτρέπει, να εκλαμβάνω πως οι προθέσερις του δημιουργού ίσως(και το τονίζω το ίσως) αποσκοπούσαν σε μια βολική αμφισημία. Άρα, αν από την πλευρά μου αποδεκτώ πως η ταινία εξυπηρετεί και τα φανατικά αισθήματα λατρείας μιας παραρέουσας πλειοψηφείας( που το κάνει αφού η ανάγνωση το επιτρέπει σε ένα σεβαστό ποσοστό του κοινού), τότε ως"αγαρμπος" θεατής(όπως τον θέτεις εσύ αυτή τη φορά) μου επιτρέπεται να μιλώ για φασιστικό περιεχόμενο.
Δεν ξέρω αν με καταλαβαίνεις;(Εσείς που με διαβάζετε τακτικά σίγουρα θα έχετε αντιληφθεί πως έχω πρόβλημα έκφρασης).
υγ. Υπενθυμίζω, πως προσωπικά ως αναγνώστης(απομονωμένος απ' όσα ανέφερα προγενέστερα) τάσσομαι στην εκδοχή που δίνω στην εναρκτήρια μου παράγραφο!
Την καληνύχτα μου!
Και συγνώμη καλή μου annie για την κατάχρηση τυο χώρου!
Γι 'αυτό είναι ο χώρος μην ανησυχείς...
"Κατ' αρχάς θεωρώ ότι η ανάγνωση ενός έργου είναι κάτι προσωπικό!" Τα λες όλα. Ο καθένας αντιλαμβάνεται κάθε ταινία διαφορετικά. Αυτός που θέλει να δει επιβολή του "θεϊκού" νόμου ή φασιστικό περιεχόμενο αυτό θα δει.
Όπα. Σωστά όλα αυτά, αλλά δεν νομίζεις ότι υπάρχουν κάποια όρια; Το γεγονός ότι το σινεμά είναι η λαϊκότερη των τεχνών δε σημαίνει ότι οι δημιουργοί θα πρέπει να αποφεύγουν τον δύσκολο δρόμο στο έργο τους και τον συνεπακόλουθο κίνδυνο της παρεξήγησης.
Αν έχετε δει το Aviator, θα έχετε παρατηρήσει την φωτογραφική καινοτομία. Η πρώτη ώρα είναι γυρισμένη σε διχρωμία σαν τις πρώτες έγχρωμες ταινίες, το δεύτερο μέρος σε τριχρωμία και μετά σε τεχνικολόρ. Λοιπόν, αν κοιτάξετε στο imdb θα δείτε πόσοι νόμιζαν ότι αυτό είναι ένα λάθος της εικόνας... Το παράδειγμα είναι ακραίο και τεχνικό, αλλά δίνει μια ιδέα του προβλήματος που αντιμετωπίζει το σινεμά λόγω της πρόσβασης της μάζας σε αυτό.
Πάμε τώρα στον Ταξιτζή. Αυτό που κατηγορείς τον Σκορσέζε, δεν είναι απλή εμπορικότητα. Είναι η εναγκάλιση μιας ιδελογίας κοινωνικά επικίνδυνης. Κοινώς, λες ότι δεν τον πείραζε να είναι ΚΑΙ φασιστικά προσφιλές το φινάλε, προκειμένου να το αγαπήσει και άλλη μια μερίδα του κοινού. Για να συνέβαινε όμως αυτό, θα έπρεπε να δεχτούμε ότι ο Scorsese δέχεται τον Travis ως ένα όχι απλά φυσιολογικό, αλλά ως μοντέλο του ανθρώπου/πολίτη. Far from it και δεν είναι απλό οπτικό τέχνασμα η σκηνή που ο Travis στο φινάλε, αφού τον έχουν ηρωοποιήσει τα μέσα και έχει απολαύσει τα 5 λεπτά δημοσιότητας που υπόσχεται το αμερικανικό όνειρο, γυρίζει το βλέμμα του προς τον καθρέφτη, με έναν απειλητικό τρόπο, και κοιτάει πίσω όπου δεν βρίσκεται κανείς.
Αν δεις το Goodfellas, μπορεί να μου πεις ότι κάποιος θα έβλεπε την ταινία σαν ηρωοποίηση των γκανγκστερ. Ο Martin όμως δε φταίει που ο άλλος δεν βλέπει τον κλιμακούμενο κίνδυνο, την αυξανόμενη βία, την αποκάλυψη ότι η ένδοξη ζωή δεν ήταν παρά μια φενάκη που δε διαφέρει από την ζωή των προαστίων στις ανώτερες κοινωνικά τάξεις της Αμερικής - η τελευταία σκηνή εκεί είναι παρομοίως ειρωνική και πραγματικά πανέξυπνη.
Συμπερασματικά, όποιος πάει να κατηγορήσει τον Ταξιτζή σε φασιστική νοοτροπία, καλά θα κάνει να δει και τις υπόλοιπες ταινίες του Marty, να δει γενικώς περισσότερες ταινίες και να μάθει να διαβάζει καλύτερα το φιλμ. Δεν ξέρω αν ακούγομαι σκληρός ή οτιδήποτε άλλο, προφανώς άλλωστε δεν απευθύνομαι σε σένα Γιώργο που ξέρεις ότι σε εκτιμώ, αλλά αν κάποιος βλέπει συναισθηματική ολοκλήρωση στον Travis στο φινάλε, μόνο να γελάσω μαζί του μπορώ.
Δημοσίευση σχολίου